چهار روش درمان استرس و اضطراب بدون دارو شامل موارد زیر است:
۱٫ تحریک مغناطیسی مغز (TMS): این روش از میدان‌های مغناطیسی (حدود ۳ تسلا) برای تحریک نواحی خاصی از مغز استفاده می‌کند و می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند.
بیشتر بخوانید: درمان افسردگی پس از سکته مغزی با rTMS
۲٫ درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش درمانی با تمرکز بر تغییر الگوهای فکری و رفتاری ناسالم، به بیماران کمک می‌کند تا با استرس و اضطراب خود به شیوه‌ای سالم‌تر مقابله کنند.
۳٫ تحریک الکتریکی مغز (tDCS): در این روش، جریان الکتریکی ضعیفی (جریان الکتریک در حدود ۰٫۵ تا ۴ میلی آمپر) به نواحی خاصی از مغز ارسال می‌شود که می‌تواند در تنظیم فعالیت مغزی و کاهش اضطراب مؤثر باشد.
۴٫ تحریک پالسی اولتراسوند (Ultrasound Neuromodulation): این روش از امواج اولتراسوند برای تحریک نواحی عمیق‌تر مغز استفاده می‌کند و می‌تواند به تنظیم فعالیت نورونی و کاهش اضطراب کمک کند.
درمان آلزایمر با TPS
بیشتر بخوانید: درمان آلزایمر با TPS
این روش‌ها به عنوان روش‌های غیردارویی برای مدیریت استرس و اضطراب شناخته می‌شوند.
در ادامه به روش تحریک مغناطیسی مغز یا استفاده از دستگاه rTMS برای درمان اضطراب می پردازیم.
۱- rTMS چیست؟
تحریک مغزی با rTMS
روش تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) یا تحریک مغناطیسی مکرر ترانس‌کرانیال، یک روش غیرتهاجمی است که برای درمان اضطراب و سایر اختلالات روانی مانند افسردگی استفاده می‌شود. در این روش، یک دستگاه مغناطیسی در نزدیکی سر بیمار قرار می‌گیرد که با ایجاد پالس‌های مغناطیسی، نواحی خاصی از مغز را تحریک می‌کند. این پالس‌ها باعث تغییر در فعالیت نورون‌ها و تنظیم عملکرد مغزی می‌شوند، که می‌تواند به کاهش علائم اضطراب و بهبود خلق‌وخو کمک کند.
مزیت اصلی rTMS این است که بدون نیاز به مصرف دارو و با حداقل عوارض جانبی می‌تواند در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به اضطراب مؤثر باشد. این روش به ویژه برای افرادی که به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهند یا عوارض جانبی داروها را تجربه می‌کنند، گزینه مناسبی است.
جلسات درمانی rTMS معمولاً به صورت روزانه و در چند هفته متوالی انجام می‌شوند و هر جلسه حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد.
آر تی ام اس (rTMS) یا تحریک مغناطیسی مکرر ترانس‌کرانیال (Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation) یک روش غیرتهاجمی درمانی است که از میدان‌های مغناطیسی برای تحریک نواحی خاصی از مغز استفاده می‌کند. این روش بیشتر در درمان اختلالات روانی مانند افسردگی مقاوم به درمان، اضطراب، وسواس فکری-عملی (OCD) و برخی بیماری‌های عصبی به کار می‌رود.
۲- نحوه عملکرد:
در این روش، یک دستگاه که شامل یک سیم‌پیچ مغناطیسی است، در نزدیکی سر بیمار قرار می‌گیرد. این دستگاه پالس‌های مغناطیسی را به نواحی خاصی از قشر مغز (مانند قشر پیش‌پیشانی) ارسال می‌کند. پالس‌ها به داخل جمجمه نفوذ کرده و نورون‌های مغزی را تحریک می‌کنند. این تحریک مغزی می‌تواند فعالیت نورون‌ها را تغییر دهد و در نتیجه به تعادل و تنظیم بهتر عملکرد مغز کمک کند.
۳- کاربردهای آر تی ام اس:
- درمان افسردگی: به ویژه در افرادی که به درمان‌های دارویی و روان‌درمانی پاسخ نداده‌اند.
بیشتر بخوانید: نحوه پیدا کردن آستانه تحریک rTMS
- اختلالات اضطرابی: کاهش علائم اضطراب و بهبود کیفیت زندگی.
- اختلال وسواس فکری-عملی (OCD): در کنترل و کاهش رفتارهای وسواسی.
- سایر بیماری‌های عصبی: مانند پارکینسون، سکته مغزی، و دردهای مزمن.
۴- مزایای آر تی ام اس:
- غیرتهاجمی بودن: این روش بدون نیاز به جراحی یا بیهوشی انجام می‌شود.
- عوارض جانبی کم: در مقایسه با داروهای روانپزشکی، rTMS عوارض جانبی کمتری دارد. شایع‌ترین عارضه آن سردردهای خفیف یا ناراحتی در محل درمان است.
- زمان بهبودی سریع: بیماران می‌توانند بلافاصله پس از درمان به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند.
- امکان انجام به صورت سرپایی: نیاز به بستری شدن در بیمارستان نیست.
۵- جلسات درمانی:
جلسات rTMS معمولاً به صورت روزانه و به مدت چند هفته انجام می‌شوند. هر جلسه بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد و تعداد جلسات بستگی به شدت و نوع بیماری دارد.
به طور کلی، آر تی ام اس به عنوان یک روش نوین و مؤثر در درمان بسیاری از اختلالات روانی و عصبی شناخته می‌شود و در حال حاضر به عنوان یکی از گزینه‌های درمانی مهم در روانپزشکی و نورولوژی به کار گرفته می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان بیخوابی با تی ام اس