کنترااندیکاسیون‌های (موارد منع) rTMS
تحریک مغناطیسی مکرر مغز (rTMS) به عنوان یک روش غیرتهاجمی برای درمان برخی اختلالات عصبی و روانپزشکی، به‌ویژه افسردگی مقاوم به درمان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، برخی شرایط پزشکی یا عوامل فردی ممکن است استفاده از این روش را محدود کنند.
کنترااندیکاسیون‌های مطلق
این شرایط به طور قطعی مانع از انجام rTMS می‌شوند:
- ایمپلنت‌های فلزی در ناحیه سر (به جز دهان)
- کلیپس‌های آنوریسم مغزی
- الکترودهای کاشته‌شده در مغز (مانند تحریک عمقی مغز – DBS)
- پمپ‌های دارویی قابل کاشت در مغز
- سایر اجسام فلزی در جمجمه یا مغز که ممکن است با میدان مغناطیسی تعامل داشته باشند.
- کاشت‌های الکترونیکی فعال
- ضربان‌ساز قلب (Pacemaker)
- دفیبریلاتورهای قابل کاشت (ICD)
- ایمپلنت‌های حلزون شنوایی
- محرک‌های عصب واگ
- ضربان‌ساز قلب (Pacemaker)
- سابقه تشنج یا صرع فعال
- افرادی که تشنج‌های کنترل‌نشده دارند یا در معرض خطر بالای تشنج هستند، rTMS برای آن‌ها توصیه نمی‌شود، مگر در مطالعات بالینی کنترل‌شده.
کنترااندیکاسیون‌های نسبی
در این شرایط، تصمیم‌گیری برای انجام rTMS باید با احتیاط و بررسی دقیق پزشک صورت گیرد:
- سابقه خانوادگی یا شخصی تشنج (صرع)
- مصرف داروهای کاهش‌دهنده آستانه تشنج (مانند برخی از داروهای ضدافسردگی، ضدروان‌پریشی، یا محرک‌ها)
- بارداری (اگرچه برخی مطالعات ایمنی rTMS در بارداری را نشان داده‌اند، اما همچنان احتیاط لازم است)
- اختلالات روانپزشکی شدید، مانند اختلال دوقطبی کنترل‌نشده یا اسکیزوفرنی فعال
- سابقه جراحی مغز یا آسیب تروماتیک مغزی (TBI)
- وجود اختلالات قلبی-عروقی شدید (مانند آریتمی‌های کنترل‌نشده)
- حساسیت بالا به تحریک مغناطیسی (مانند بیماران مبتلا به میگرن مزمن)
موارد احتیاطی قبل از انجام rTMS
- انجام تصویربرداری MRI یا CT برای بررسی وجود اجسام فلزی
- بررسی سابقه پزشکی و مصرف داروهای بیمار
- پایش وضعیت روانی بیمار و تنظیم پارامترهای تحریک متناسب با شرایط او
نتیجه‌گیری:
rTMS روشی ایمن و مؤثر برای درمان برخی بیماری‌های عصبی و روانپزشکی است، اما در صورت وجود شرایط خاص، ارزیابی دقیق بیمار قبل از انجام درمان ضروری است.
