تی‌ام‌اس (TMS) یا تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال، یک روش غیرتهاجمی برای تحریک مغز است که به ویژه در درمان افسردگی مقاوم به دارو کاربرد دارد. در این روش، از یک میدان مغناطیسی برای ایجاد جریان‌های الکتریکی کوچک در نواحی خاصی از مغز استفاده می‌شود، که این جریان‌ها می‌توانند فعالیت نورون های عصبی را در آن نواحی تغییر دهند.
اصول عملکرد TMS:
- میدان مغناطیسی: یک کویل مغناطیسی در نزدیکی پوست سر قرار می‌گیرد و پالس‌های مغناطیسی تولید می‌کند که به طور مستقیم و غیرتهاجمی از طریق جمجمه به مغز می‌رسند.
- نواحی هدف: ناحیه‌ای از مغز که معمولاً هدف TMS قرار می‌گیرد، قشر پیش‌پیشانی خلفی جانبی (DLPFC) است که با تنظیمات خلق و خو و افسردگی مرتبط است.
کاربردهای rTMS در درمان افسردگی:
- افسردگی مقاوم به دارو: TMS اغلب برای بیمارانی استفاده می‌شود که به درمان‌های معمول مانند داروهای ضد افسردگی و روان‌درمانی پاسخ نداده‌اند.
- اثربخشی: تحقیقات نشان داده‌اند که TMS می‌تواند به بهبود قابل‌توجهی در علائم افسردگی منجر شود. در برخی مطالعات، بیمارانی که با TMS درمان شده‌اند، کاهش قابل توجهی در شدت افسردگی نشان داده‌اند.
- طول درمان: جلسات TMS معمولاً به صورت روزانه، برای مدت چند هفته انجام می‌شود.
مزایا و معایب:
- مزایا:
- غیرتهاجمی بودن
- بدون نیاز به بیهوشی
- عوارض جانبی کمتر در مقایسه با روش‌های تهاجمی مانند ECT (الکتروشوک درمانی)
- معایب:
- نیاز به جلسات مکرر و پیوسته
- امکان تجربه عوارض جانبی مانند سردرد یا ناراحتی در محل تحریک
TMS به عنوان یک روش امیدوارکننده در درمان افسردگی، به ویژه برای کسانی که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند، شناخته می‌شود. این روش با تنظیمات مناسب و استفاده صحیح، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
تفاوت rTMS با ECT:
تی‌ام‌اس تکراری (rTMS) و الکتروشوک درمانی (ECT) هر دو از روش‌های غیر دارویی برای درمان اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی هستند، اما تفاوت‌های مهمی در روش انجام، مکانیسم اثر و عوارض جانبی آنها وجود دارد.
1. مکانیسم اثر:
- rTMS: در rTMS از میدان مغناطیسی برای ایجاد جریان‌های الکتریکی کوچک در نواحی خاصی از مغز استفاده می‌شود. این جریان‌ها باعث تحریک نورون‌ها و تغییر فعالیت مغزی می‌شوند. rTMS عمدتاً روی قشر پیش‌پیشانی خلفی جانبی (DLPFC) متمرکز است که با تنظیمات خلق و خو مرتبط است.
- ECT: در ECT جریان الکتریکی مستقیم از طریق الکترودهایی که روی سر بیمار قرار داده می‌شوند، به مغز اعمال می‌شود. این جریان الکتریکی باعث ایجاد تشنج کنترل شده در مغز می‌شود که می‌تواند منجر به تغییرات شیمیایی در مغز و بهبود علائم افسردگی شود.
2. روش انجام:
- rTMS: rTMS یک روش غیرتهاجمی است و نیازی به بیهوشی ندارد. بیمار در طول جلسه هوشیار است و می‌تواند بلافاصله پس از آن به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. جلسات rTMS معمولاً به صورت روزانه و به مدت چند هفته انجام می‌شود.
- ECT: ECT به طور معمول تحت بیهوشی عمومی و با استفاده از شل‌کننده‌های عضلانی انجام می‌شود. بیمار بعد از جلسه نیاز به استراحت دارد و ممکن است برای مدت کوتاهی دچار سردرگمی و از دست دادن حافظه شود. جلسات ECT نیز معمولاً به صورت یک یا دو بار در هفته برای چند هفته انجام می‌شود.
3. عوارض جانبی:
- rTMS: عوارض جانبی rTMS معمولاً خفیف هستند و شامل سردرد، ناراحتی در محل تحریک، یا سرگیجه می‌شوند. این عوارض معمولاً موقتی هستند و بعد از چند دقیقه کاهش می‌یابند.
- ECT: ECT می‌تواند عوارض جانبی شدیدتری از جمله از دست دادن موقت حافظه (به ویژه حافظه کوتاه‌مدت)، سردرگمی پس از درمان، و در موارد نادر، مشکلات حافظه بلندمدت داشته باشد.
4. موارد استفاده:
- rTMS: rTMS به طور عمده برای بیمارانی استفاده می‌شود که به درمان‌های دیگر مانند داروهای ضد افسردگی پاسخ نداده‌اند. این روش به ویژه برای افسردگی‌های مقاوم به درمان کاربرد دارد.
- ECT: ECT معمولاً در موارد شدیدتر افسردگی، به ویژه زمانی که بیمار به خطر خودکشی یا عدم پاسخ به دیگر درمان‌ها مواجه است، استفاده می‌شود. ECT همچنین برای درمان بیماری‌های دیگری مانند اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی نیز کاربرد دارد.
5. شدت و زمان تاثیر:
- rTMS: rTMS به زمان بیشتری برای نشان دادن اثرات خود نیاز دارد و بیمار معمولاً بعد از چندین جلسه شروع به احساس بهبود می‌کند.
- ECT: ECT معمولاً اثرات سریع‌تری دارد و ممکن است پس از چند جلسه بهبود چشمگیری در علائم بیمار مشاهده شود.
به طور خلاصه، rTMS و ECT هر دو روش‌های مؤثری برای درمان افسردگی هستند، اما rTMS به عنوان یک روش غیرتهاجمی با عوارض جانبی کمتر شناخته می‌شود، در حالی که ECT معمولاً برای موارد شدیدتر و مقاوم‌تر افسردگی به کار می‌رود.
تماس با ما:
4o
